18 marca 2020 r. Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) ogłosił uruchomienie PIN, czyli „Pakietu Impulsów na rzecz Bezpieczeństwa i Rozwoju”, które mają wzmocnić odporność sektora bankowego na zaburzenia związane z pandemią koronawirusa SARS CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 i zapewnić utrzymanie możliwości finansowania gospodarki przez sektor bankowy.
PIN koncentruje się na bankach, ale w szerszym aspekcie jego skutki mają dotyczyć całej gospodarki.
Obecna sytuacja związana z rozprzestrzeniającą się epidemią koronowirusa SARS CoV-2 (COVID-19) wpływa niewątpliwie na sytuację przedsiębiorstw w Polsce, a tym samym także na banki, które zapewniają finansowanie ich działalności. W tym kontekście UKNF opracował pakiet działań dodatkowo wzmacniający odporność sektora bankowego i możliwość finansowania gospodarki w związku z pandemią, który został nazwany Pakietem Impulsów Nadzorczych na rzecz Bezpieczeństwa i Rozwoju (PIN).
Proponowane w ramach pakietu działania mają koncentrować się na utrzymaniu równowagi pomiędzy zapewnieniem stabilności systemu finansowego (w szczególności banków) a utrzymaniem i wsparciem aktywności gospodarczej – w szczególności utrzymaniem dostępności kredytów dla przedsiębiorstw. Przygotowany przez UKNF pakiet inicjatyw ma charakter otwarty, dotyczy różnych obszarów działalności banków, a jego poszczególne elementy mogą być wdrażane w zależności od dalszego rozwoju sytuacji.
Pakiet Impulsów Nadzorczych w świetle MSSF 9
W obszarze rezerw kredytowych UKNF zakłada, że banki będą mogły udzielać klientom z sektora mikro, małych i średnich firm udogodnień w formie wydłużenia zapadalności lub innych zmian do obecnych umów finansowania. Działania te mają na celu zapewnienie finansowania tym podmiotom, których zdolność do generowania przychodów uległa tymczasowemu ograniczeniu na skutek panującego zagrożenia epidemiologicznego.
Banki powinny przeanalizować wpływ skutków pandemii na sposób klasyfikacji kredytów do właściwych faz oraz oszacowań odpisów w świetle pakietu PIN oraz MSSF 9. Należy w tym miejscu pamiętać, że analiza powinna uwzględniać zarówno bezpośrednie implikacje wynikające z zasad określonych w standardach, jak i wpływ pośredni wynikający ze stosowanych przez banki automatycznych mechanizmów oceny klientów. Zasady oraz modele wykorzystywane w ramach normalnej działalności banków mogą funkcjonować nieprawidłowo w sytuacjach stresowych. To może w rezultacie prowadzić do blokady akcji kredytowej, utrudnienia procesu przyznawania udogodnień oraz nieodpowiedniego ujęcia skutków pandemii w sprawozdaniu finansowym. W kontekście tych nadzwyczajnych warunków banki muszą również ocenić istotność wprowadzenia ewentualnych zmian w umowach z klientami pod kątem wystąpienia przesłanek wyłączenia z bilansu banku zgodnie z MSSF 9 – mówi Iwona Galbierz-Sztrauch, partner w dziale doradztwa dla instytucji finansowych w KPMG w Polsce.
Jednocześnie w swoim komunikacie UKNF zwraca uwagę, że w przypadku kredytobiorców o dobrej kondycji ekonomiczno-finansowej, regularnie obsługujących swoje zadłużenie, zmiana harmonogramu spłat nie powinna sama w sobie wpływać na przeklasyfikowanie ekspozycji do fazy II lub III.
Banki powinny dokonać analizy rzeczywistego profilu ryzyka swoich portfeli kredytowych wobec przedsiębiorstw w okresie pandemii w kontekście propozycji KNF. Celem powinno być dostosowanie procesu analizy klientów banku starających się o udogodnienia pod kątem oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej tak, aby w sposób zgodny z oczekiwaniami nadzorcy, jak również zgodnie z MSSF 9, uwzględnić zakres i skalę skutków pandemii m.in. w procesie identyfikacji, czy nastąpiło istotne pogorszenie jakości kredytowej skutkujące klasyfikacją ekspozycji do fazy II, czy też ekspozycja, pomimo przyznanego udogodnienia, może zostać w fazie I. Banki powinny niezwłocznie przystąpić do gromadzenia informacji o aktualnej sytuacji finansowej klientów oraz przeprowadzić ilościową analizę wpływu na poziom odpisów – mówi Andrzej Gałkowski, partner, szef sektora bankowego w dziale doradztwa dla instytucji finansowych w KPMG w Polsce.
Planowane działania KNF koncentrują się wprawdzie na bankach, ale stanowią również potencjalnie pozytywny sygnał dla przedsiębiorców z sektorów niefinansowych, sugerujący, że podejmowane będą działania przeciwdziałające negatywnym skutkom pandemii, głównie utracie płynności.
O KPMG:
KPMG to międzynarodowa sieć firm świadczących usługi profesjonalne z zakresu audytu, doradztwa podatkowego, gospodarczego i prawnego. KPMG zatrudnia 207 000 pracowników w 153 krajach. Niezależne firmy członkowskie sieci KPMG są stowarzyszone z KPMG International Cooperative (“KPMG International”), podmiotem prawa szwajcarskiego. Każda z firm KPMG jest odrębnym podmiotem prawa. W Polsce KPMG działa od 1990 roku. Obecnie zatrudnia blisko 2000 osób w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Katowicach i Łodzi. Więcej na stronie kpmg.pl.
****
Kontakt dla mediów:
Krzysztof Krzyżanowski, e-mail: kkrzyzanowski@kpmg.pl, tel.: (22) 528 11 14 lub 508 047 582
Patrycja Kowalczyk, e-mail: patrycjakowalczyk@kpmg.pl, tel.: (22) 528 11 87 lub 664 718 676
Jakub Malczewski, e-mail: jmalczewski@kpmg.pl, tel.: (22) 528 15 72 lub 605 511 308