Nowości w prawie hiszpańskim z IV kwartału 2013 r.

PHIG.pl » Eksperci radzą » Nowości w prawie hiszpańskim z IV kwartału 2013 r.
  • Publikacja 06 marca 2014
  • Modyfikacja 2014-04-08 14:13:49

Nowości prawne z IV kwartału 2013 r.

 

Poniżej zwięźle przestawiamy najbardziej istotne akty prawne które zostały uchwalone w ostatnim kwartale 2013 r.

  • Ustawa o racjonalizacji i samowystarczalności  administracji lokalnej (Ley 27/2013, de 27 de diciembre, de racionalización y sostenibilidad de la Administración Local) precyzuje kompetencje administracji lokalnych, zgodnie z zasadą jedna administracja – jedna kompetencja, tak aby uniknąć dublowania się kompetencji. Wspomaga się prywatną, lokalną działalność gospodarczą. Ograniczenie wykonywania działalności koniecznością uzyskania stosownych zezwoleń może mieć miejsce tylko, gdy taka konieczność i proporcjonalność są jasno uzasadnione. Przewiduje się motywacje, w tym finansowe, które mają pobudzać gminy do dobrowolnego łączenia się.
  • Ustawa o impulsie dla faktury elektronicznej  (Ley 25/2013, de 27 de diciembre, de impulso de la factura electrónica y creación del registro contable de facturas en el Sector Público) promuje tę formę wystawiania faktur w relacjach między kontrahentami a jednostkami administracji publicznej. Ustanawia się obowiązek dla rzeczonych kontrahentów, aby doręczali faktury do rejestru administracyjnego, od dnia 1 stycznia 2015 r. Dotyczy to również osób prawnych, m.in. spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Niniejszy obowiązek może być ograniczony przez rozporządzenie, jeżeli suma wyniesie poniżej 5.000 euro.  Faktura elektroniczna powinna być opatrzona podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
  • Ustawa o kasach oszczędnościowych i fundacjach bankowych (Ley 26/2013, de 27 de diciembre, de cajas de ahorros y fundaciones bancarias) zmierza ku odpolitycznieniu instytucji oszczędnościowych. Redukuje obecność administracji publicznej w walnym zgromadzeniu z 40% do 25%, wzmacniając rolę depozytariuszy, których reprezentanci mają zajmować 50-60% miejsc w  tymże organie kas oszczędnościowych. Wprowadzono obowiązek, aby w zarządzie kas zasiadali niezależni doradcy. Fundacje bankowe, to takie fundacje, które posiadają przynajmniej 10% udziałów w banku. Fundacje zwykłe mogą przekształcić się w bankowe poprzez nabycie co najmniej 10% udziałów w banku.
  • Nowa ustawa o sektorze elektrycznym (Ley 24/2013, de 26 de diciembre, del Sector Eléctrico) zastępuję starą (Ley 54/1997, de 27 de noviembre, del Sector Eléctrico) z 1997 r. Uzasadnieniem dla wprowadzenia nowej ustawy był brak równowagi między wpływami a kosztami w sektorze elektrycznym. Ustanawia instytucję autokonsumpcji energii elektrycznej obwarowując ją jednak takimi warunkami, iż zdaje się być niemożliwa do spełnienia. Jeżeli jednak konsument zdecyduje się na autokonsumcję energii to powinien wpisać się do rejestru administracyjnego autokonsumpcji energii elektrycznej. Ustawa przewiduje ochronę i wsparcie dla energii odnawialnej.

Zgodnie z ustawą budżetową (Ley 22/2013, de 23 de diciembre, de Presupuestos Generales del Estado para el año 2014) podstawy składek na ubezpieczenie społeczne ulegają takiemu samemu podwyższeniu procentowemu, jak pensja minimalna. Ustalone zostały minimalne i maksymalne podstawy składek na ubezpieczenie społeczne. Konkretyzuje się możliwość uzyskania kredytu przez przedsiębiorstwa opłacające składki na dokształcanie pracowników, na ten cel. Znosi się zabezpieczenie finansowe Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przedsiębiorstwach zatrudniających poniżej 25 pracowników, w zakresie odszkodowania w wysokości 8 dni za rok pracy w sytuacji zwolnienia z przyczyn gospodarczych, technicznych, organizacyjnych lub produkcyjnych oraz w wypadku rozdzielenia majątku dłużnika między wierzycieli. Rewaloryzacji o 0,25% ulegają emerytury, ich wzrost nie może jednak przekroczyć sumy  35.762,86 euro rocznie, co oznacza miesięczny limit 2.554,49 euro. Maksymalne podstawy składek od 1 stycznia 2014 r. wynoszą 3.597,00 euro miesięcznie, jest to 5% wzrost w stosunku do maksymalnej granicy w roku ubiegłym. Klasy składek nie uległy zmianie w stosunku do roku ubiegłego, 23,6 % obciąża przedsiębiorstwo, a 4,7% obciąża pracownika.

 

  • W prawie hiszpańskim obserwować można tendencję do wspierania wzrostu zatrudnienia na umowy niepełnoetatowe, w celu ogólnego wzrostu zatrudnienia, co przewiduje ustawa o środkach dla wspomożenia stałego zatrudnienia i poprawienia poziomu zatrudnienia pracowników (Real Decreto-ley 16/2013 de 20 de diciembre, de medidas para favorecer la contratación estable y mejorar la empleabilidad de los trabajadores). W związku z tym, uproszczono wymogi prawne dotyczące takiej umowy. Wciąż istnieje obowiązek zawarcia jej na piśmie, ale nie musi już ona odwoływać się do oficjalnego modelu umowy. Wyeliminowano natomiast możliwość realizowania nadgodzin przez takich pracowników, z wyjątkiem zapobiegania wypadkom i naprawiania innych stanów nadzwyczajnych oraz wymagających natychmiastowego przeciwdziałania szkód. W celu ogólnego uproszczenia zatrudnienia, Ministerstwo Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmniejszyło liczbę modeli umów o pracę z 42 do 4: na czas nieokreślony, na czas określony, umowę o kształcenie i naukę oraz umowę o praktyki. Dwie ostatnie umowy mogą być zawierane na okres od 1 do 3 lat z pracownikami między 16 a 25 rokiem życia oraz pod pewnymi warunkami z pracownikami między 25 a 30 rokiem życia. W wypadku uprawnień do zmniejszenia dnia pracy (połączonym z proporcjonalnym zmniejszeniem wynagrodzenia) ze względu na opiekę nad dzieckiem, rozszerzono niniejsze uprawnienia na pracowników mających pod swoją opieką dzieci, aż do 12 roku życia, w celu ułatwienia godzenia życia rodzinnego z zawodowym.
  • Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym do ustawy o mediacji w sprawach cywilnych i handlowych (Real Decreto 980/2013, de 13 de diciembre, por el que se desarrollan determinados aspectos de la Ley 5/2012, de 6 de julio, de mediación en asuntos civiles y mercantiles), wprowadzano wymagania, aby okres nauczania mediatorów trwał co najmniej 100 godzin, z czego przynajmniej 35% czasu musi być poświęcone praktyce. Kształcenie mediatorów mogą prowadzić firmy mające zezwolenie od właściwej administracji publicznej. Powstaje Rejestr Mediatorów i Instytucji Mediacyjnych pod auspicjami Ministerstwa Sprawiedliwości, w celach przejrzystości mediacji oraz umożliwienia obywatelom zapoznania się z istotnymi danymi dotyczącymi mediatorów. Darmowy dostęp do rejestru zapewnić ma Ministerstwo Sprawiedliwości przez swoją stronę internetową. Wpis do rejestru, z wyjątkiem mediatorów upadłościowych, jest nieobowiązkowy, ale z pewnością posłuży potwierdzeniu posiadania statusu mediatora. Pojawiła się możliwość skorzystania z mediacji przez środki elektroniczne, w wypadku gdy przedmiot sporu nie przekracza wartości 600 euro. Uproszczone postępowanie mediacyjne prowadzone drogą mediów elektronicznych musi zacząć się w ciągu maksymalnie 2 dni od dnia otrzymania prośby o mediację i trwać nie więcej niż 1 miesiąc, co ma służyć jego sprawności.
  • Ustawą o ocenie środowiskowej (Ley 21/2013 de evaluación ambiental) określono obowiązkową naturę prawną strategicznego oświadczenia środowiskowego, strategicznego sprawozdania środowiskowego, oświadczenia o wpływie na środowisko oraz sprawozdania o wpływie na środowisko. Za bardzo ciężkie naruszenie prawa uznano rozpoczęcie wykonywania projektu, który podlega ocenie ze względu na swój wpływ na środowisko, bez uzyskania uprzedniego oświadczenia w postaci jednego z wyżej wymienionych pism. Grzywna za takie naruszenie waha się między  240.000 euro, aż do 2.404.000 euro.
  • Uchwalono ustawę organiczną o poprawie jakości kształcenia (Ley Orgánica 8/2013, de 9 de diciembre, para la mejora de la calidad educativa) ze względu na wyniki osiągane przez Hiszpanów, które plasują się wysoce poniżej średniej państw Unii Europejskiej. Na końcu każdego etapu edukacji uczniowie mają być poddawani zewnętrznym, ustandaryzowanym i obowiązkowym testom, aby zapewnić osiągnięcie poziomu adekwatnego do uzyskanego tytułu. Uczniowie, którzy zaliczyli maturę, będą również poddani egzaminom wstępnym na studia na dany uniwersytet, jeżeli uniwersytet tak zadecyduje. Zmiany w programie nauczania, m.in. dotyczące przedmiotów obowiązkowych mają zapewnić skuteczne nabycie podstawowych umiejętności przez uczniów. Położono nacisk na naukę drugiego języka obcego. Wspólnoty Autonomiczne, w których język kastylijski (hiszpański) nie jest językiem ojczystym i w związku z tym wszystkie przedmioty poza językowymi są prowadzone w języku regionalnym, muszą zaakceptować zagwarantowanie przez administrację edukacyjną stosowanie języka kastylijskiego, w rozsądnych proporcjach w szkołach. Ten i inne przepisy ustawy budzą kontrowersje, w związku z czym zapowiedziano zaskarżenie ich do Trybunału Konstytucyjnego. 
  • Zwiększa i wzmacnia się przejrzystość w administracji publicznej poprzez uznanie i zagwarantowanie prawa do informacji (Ley 19/2013, de transparencia, acceso a la información pública y buen gobierno). Publikowane będą wszelkie informacje stanowiące przedmiot częstych próśb o dostęp kierowanych przez obywateli. Administracja ma krótki okres na udzielenie odpowiedzi obywatelowi. Granicą dostępu do informacji jest test szkody (interes chroniony przez granicę) oraz ocena interesu publicznego w rozpowszechnieniu informacji. Ustanawia się obowiązek dobrego zarządzania, skutkiem jego niespełnienia są sankcje prawne, co oznacza odpowiedzialność podmiotów pełniących działalność o znaczeniu publicznym. Sankcje bedą miały zastosowanie w trzech obszarach: konfliktu interesów, zarządzania gospodarczo-budżetowego oraz w obszarze dyscyplinarnym. Obowiązki dotyczące przejrzystości dotyczą szerokiego katalogu podmiotów m.in. spółek handlowych, w których Skarb Państwa posiada co najmniej połowę udziałów oraz przedsiębiorstw, które otrzymują pomoc publiczną. Ponadto, powołuje się niezależną Radę Przejrzystości i Dobrego Zarządzania, mającą promować te wartości oraz kontrolować i gwarantować ich przestrzeganie.
  • Ustawa o gwarancji jednolitości rynku (Ley 20/2013, de 9 de diciembre, de Garantía de la Unidad de Mercado) ma zapewnić wolny dostęp, wykonywanie oraz rozwój działalności gospodarczej na terenie całej Hiszpanii. Dotyczy to towarów wyprodukowanych w Hiszpanii przez producentów, którzy założyli firmę w Hiszpanii. Tyczy się to również przedsiębiorców z innych państw członkowskich UE, którzy założyli lub założą firmę w Hiszpanii. Ustanawia się Radę dla Jednolitości Rynku, jako organ współpracy administracyjnej na rzecz stosowania niniejszego prawa. Ustawa stanowi, iż jedynym ograniczeniem dla wykonywania działalności gospodarczej może być tylko rzeczona ustawa, prawo Unii Europejskiej oraz umowy międzynarodowe. Wymóg uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej może mieć miejsce jedynie, gdy jest zgodny z zasadami konieczności i proporcjonalności. Ponadto, wymaganie zezwolenia może być uzasadnione i przewidziane jedynie w ustawie, a nie w niższym rangą akcie prawnym.  Działalność gospodarcza może być wykonywana bez lokalnych ograniczeń ani barier na całym terytorium Hiszpanii, jeżeli założy się firmę w tym kraju. Cenną pomocą dla przedsiębiorców jest uzyskanie drogi administracyjnej oraz sądowo-administracyjnej w celu obrony swoich praw. Specjalne postępowanie wszczyna się poprzez wniesienie skargi do Sekretariatu Rady dla Jednolitości Rynku. Środek odwoławczy można wnieść do Narodowej Komisji Rynków i Kompetencji. 
  • Rozporządzenie regulujące Publiczny Rejestr Upadłościowy (Real Decreto 892/2013, de 15 de noviembre, por el que se regula el Registro Público Concursal) zapewnia rozpowszechnienie i ogłoszenie postanowień sądowych zapadłych w toku postępowań upadłościowych, rozpoczęcia negocjacji w celu osiągnięcia ugody pozasądowej i ich rezultat oraz kwestie rejestrowe wynikłe powyższych zdarzeń. Dostęp do rejestru ma być bezpłatny, publiczny i stały. Rozporządzenie wchodzi w życie 3 marca 2014 r.
  • Zgodnie z bezpośrednim zastosowaniem norm przewidzianych w rozporządzeniu UE,  zwiększa się w drodze dekretu-ustawy (Real Decreto-ley 14/2013, de 29 de noviembre, de medidas urgentes para la adaptación del derecho español a la normativa de la Unión Europea en materia de supervisión y solvencia de entidades financieras) funkcje nadzorcze Banku Hiszpanii i Narodowej Komisji Rynku Papierów Wartościowych w celu gwarancji spełnienia norm narzuconych przez UE firmom kredytowym i finansowym. Oznacza to m.in. ograniczenie wynagrodzenia zmiennego menedżerów i pracowników wyżej wymienionych firm w odpowiedniej proporcji do wynagrodzenia stałego.
  • W drodze ustawy organicznej (Ley Orgánica 6/2013 de 14 de noviembre de creación de la Autoridad Independiente de Responsabilidad Fiscal) utworzono nową Władzę Niezależną Odpowiedzialności Skarbowej, aby kontrolowała skuteczne wypełnianie celów stabilności budżetowej i kontroli deficytu. Akty i decyzje nowego organu mogą być zaskarżane na drodze administracyjnej, natomiast jego sprawozdania już nie. Akty i decyzje przewodniczącego Władzy Niezależnej Odpowiedzialności Skarbowej kończą drogę administracyjną, będąc zaskarżalne jedynie na drodze sądowo-administracyjnej.
  • Na mocy ustawy (Ley 18/2013, de 12 de noviembre, para la regulación de la Tauromaquia como patrimonio cultural) walki byków zostały uznane za hiszpańskie dziedzictwo kulturowe, godne ochrony na całym terytorium Hiszpanii. Ze względu na swój charakter dziedzictwa kulturowego władze publiczne maja obowiązek zachowania i promowania walk byków, rozumianych jako całość tradycji ludowych obecnych w zbiorowej pamięci, związanych ze światem byków. 

Niniejsze opracowanie ma charakter ogólno-wprowadzający i wyłącznie informacyjny, nie wyczerpując wszystkich kwestii poruszonych w nim zagadnień. Nie stanowi ono porady prawnej w ścisłym znaczeniu i nie jest podstawą do podjęcia poszczególnych decyzji. Kancelaria Estudio Juridico Serrano Internacional SC nie bierze odpowiedzialności za skutki działań podjętych na podstawie niniejszego opracowania. Kancelaria Estudio Juridico Serrano Internacional SC jest zwolniona z odpowiedzialności w zakresie dotyczącym kompletności i dokładności niniejszego opracowania. W razie potrzeby wyjaśnienia konkretnego zagadnienia, radzimy zwrócić się o szczegółową poradę prawną do hiszpańskiego prawnika.

 

Estudio Juridico Serrano Internacional s.c.
Członek Polsko - Hiszpańskiej Izby Gospodarczej
www.serrano.pl
ul. Flory 9/6
00-586 Warszawa
Tel. 0048 22 331 23 20

c/ Velázquez 53, 4º Izq.
28001 Madryt
Tel. 0034 91 576 94 39